بهار نارنج شکوفه درخت نارنج است و کاربردهای بسیاری دارد که از جمله آنها میتوان به مصارف آن در طب سنتی اشاره کرد. در ادامه بیشتر با بهار نارنج و مشخصات آن بیشتر آشنا شوید.
بهار نارنج چیست؟
بهار نارنج به شکوفه درخت نارنج گفته میشود. درخت نارنج به صورت بومی در جنوب چین و شمال شرقی هند میروید و بسته به انواعش از ۸ تا ۱۵ متر ارتفاع دارد. غنچههای درخت نارنج در اواخر زمستان تشکیل میشوند و در اوایل بهار شکوفههای سفید رنگ معطر آن کاملا باز میشوند.
شکوفههای نارنج بسیار معطرند و رایحهای شیرین دارند. طعم آن تلخ است و ممکن است پس طعم صابونی داشته باشد، به همین دلیل اغلب در تهیه دمنوش آن را با عسل میل میکنند.
کاربردهای بهار نارنج چیست؟
در طب سنتی گفته میشود که شکوفههای نارنج طبیعت گرم و خشک دارند و بر این اساس در درمان بیماریهای مختلف به شیوههای خاصی تجویز میشد. همچنین از آن در تهیه عرقیات یا به صوت دمنوش خالص یا مخلوط با سایر گیاهان دارویی استفاده میشود. همانطور که گفته شد، شکوفه نارنج بسیار معطر است و بوی آن یادآور یاسمن، جوز هندی و چمن تازه است.
عرق حاصل از شکوفه نارنج مثل گلاب در پخت و پز، صنایع غذایی، داروسازی، عطر سازی و آروماتراپی کاربرد وسیعی دارد و به دلیل فوایدی که برای سلامت و شادابی پوست دارد از اسانس روغنی و آب مقطر آن در صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده میشود.
طرز تهیه دمنوش بهار نارنج
برای درست کردن این دمنوش مفید و آرامش بخش، ۱۰ گرم بهار نارنج را در دو لیوان آبجوش بریزید و به مدت حدودی ۲۰ دقیقه بجوشانید، سپس آن را از صافی عبور داده و همراه با یک قاشق سوپخوری عسل یا نبات بنوشید. میتوانید برای تهیه این دمنوش، بهار نارنجهای خشک شده را از عطاری تهیه کنید یا در صورت دلخواه خودتان در فصل بهار و اواخر اردیبهشت ماه اقدام به چیدن و خشک کردن آن کنید.
بهار نارنج تازه و فرآوردههای مختلف آن از جمله آب مقطر و اسانس کاربردهای فراوان دارند. برای به دست آوردن اسانس بهار نارنج از گل، دانه، برگ،ساقه، پوست آن استفاده میکنند که آب بهار نارنج در واقع محصول فرعی این فرآیند تقطیر است.
استفاده از این گیاه به صورت خشک در درست کردن مربا و دمنوش در کشور ما رایج است. مصرف این گیاه دارای خواص بسیاری است که در ادامه نگاهی به آنها می اندازیم.
بهار نارنج با تاثیر بر سیستم عصبی باعث کاهش استرس و اضطراب میشود. در روزهایی که احساس افسردگی میکنید یا فشارهای عصبی زیاد منجر به ایجاد سردرد شما شده است؛ به راحتی میتوانید دمنوش بهارنارنج را آماده و مصرف کنید. این دمنوش در درمان بیخوابی هم موثر است.
نوشیدن دمنوش بهار نارنج برای رفع درد و گرفتگیهای شکمی، سوء هاضمه کمک میکند. این نوشیدنی در افرادی که معده ضغیف دارند باعث تقویت معده و درمان نفخ میشود. این دمنوش در طب سنتی برای درمان بیاشتهایی هم کاربرد داشته است.
این گیاه دارویی از آریتمی (بی نظمی ضربان قلب) پیشگیری میکند و به دلیل تنظیم فشار خون میتواند از بروز سکته و حمله ناگهانی قلبی جلوگیری کند. همچنین به دلیل وجود آنتی اکسیدان خواص ضد سرطانی داشته و سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند.
آب بهار نارنج باعث درخشندگی و تنظیم رنگ پوست میشود. میتوانید آن را به عنوان تونر طبیعی استفاده کنید که باعث آبرسانی و درخشندگی پوست میشود. علاوه بر این در درمان آفتاب سوختگیهای خفیف، قرمزی و التهاب پوست هم موثر است.
بهار نارنج از گیاهان دارویی محسوب میشود که زیادهروی در مصرف آن میتواند برای افرادی که از بیماریهای قلبی رنج میبرند مضر باشد. در دوران بارداری و شیردهی و همچنین در صورت مصرف داروهای خاص از جمله داروهای ضد افسردگی حتما با پزشک خود در ارتباط با مصرف این دمنوش مشورت کنید.
گلاب مصلح (اصلاح کننده ضرر) بهار نارنج است.
بهار نارنج بر روی سیستم عصبی مرکزی انسان تاثیری آرام بخش می گذارد و به همین دلیل درمانی فوق العاده برای بی خوابی و اضطراب (Anxiety) و تسکین اعصاب است.
بهارنارنج آرامشبخش و ضدهیجانات دستگاه عصبی است. سردردهای عصبی و همچنین میگرنی را کاهش میدهد. نشاط آور است. عرق بهار نارنج برای رفع غم و افسردگی(Depression) مفید است.
مصرف بهارنارنج در چه مواردی توصیه نمیشود
دمنوش بهارنارنج در دوران بارداری و شیردهی باید با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف شود و مصرف دمنوش بهارنارنج با داروهای ضدافسردگی تداخل داشته و لازم است قبل از مصرف با پزشک متخصص مشورت شود.
استفاده زیاد از دمنوش و عصاره بهارنارنج باعث بالا رفتن فشارخون و افزایش ضربان قلب میشود و افراد مبتلا به بیماری قلبی، باید از استفاده بیش از حد آن پرهیز کنند و زیادهروی در خوردن دمنوش بهارنارنج باعث بیخوابی میشود.
استفاده زیاد از عصاره بهار نارنج سبب بالا رفتن فشارخون و افزایش ضربان قلب میشود و افراد دچار بیماری قلبی باید از استفاده بیش از حد آن پرهیز کنند.
بهار نارنج دردوران بارداری و شیردهی بایستی با احتیاط مصرف شود.
زیادهروی در خوردن عرق بهار نارنج بیخوابی ایجاد میکند.
زیاد بوئیدن بهار نارنج سبب بیخوابی میشود، از این خاصیت میتوان در مواقع نیاز به نخابیدن استفاده کرد.
گلاب مصلح (اصلاح کننده ضرر) بهار نارنج است.
افراد مبتلا به دیابت و فشار خون بالا پیش از مصرف با پزشک مشورت کنند.
افراد مبتلا به بیماری چشمی گلوکوم (آب سیاه چشم) از مصرف این چای خودداری کنند.
افراد مبتلا به بیماری های قلبی عروقی، پیش از مصرف بهارنارنج به همراه چای های کافئین دار، با پزشک مشورت کنند.
صادقی عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری: عصاره بهار نارنج سبب بالا رفتن فشارخون و افزایش ضربان قلب می شود و افراد دچار بیماری قلبی باید از استفاده بیش از حد پرهیز کنند.
حدود یک قاشق چایخوری از بهارنارنج را در یک لیوان آب جوش اضافه کنید و یک درب بر روی آن قرار دهید و بین ده تا ۱۵ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد و درنهایت صافشده این دمنوش مفید را بهتنهایی یا در صورت تمایل به همراه نبات یا عسل شیرین و میل کنید..با توجه به طبیعی بودن این محصول استفاده از آن در صورت رعایت اعتدال کاملا بی ضرر می باشد.بهترین زمان مصرف این گیاه و فرآورده های آن 2 ساعت پیش یا پس از غذا می باشد.
بهارنارنج طبع گرم و خشک است
یکی از عرقیجات بسیار عالی برای پوست, عرق بهار نارنج است. این عرق به عنوان عنصری با ساختار ملایم در ساخت بسیاری از محصولات بهداشتی کودکان استفاده می شود. یکی از موثرترین خواص عرق بهار نارنج, درمان منافذ باز پوست صورت است. حمام کردن با عرق بهار نارنج موجب تسکین بدن شده و خاصیت آرامش بخشی دارد. به ویژه تاثیر شگفت آوری بر روی پوست می گذارد. استفاده عرق بهار نارنج بر روی پوست موجب نرمی و صافی آن می شود. همچنین از عرق بهار نارنج می توان به عنوان خوشبو کننده هوا استفاده نمود. بخور صورت با بهار نارنج موجب باز شدن و زیبایی چهره می شود.
بهار نارنج می تواند التهاب و قرمزی و سوزش پوست را تسکین دهد. در واقع استفاده از عرق بهار نارنج برای پوست های حساس و چرب بسیار مفید است. این عرق به تسکین ناراحتی های پوست کمک می کند و قرمزی ناشی از التهاب و سوزش پوست را کاهش می دهد. یکی از مهمترین خاصیت ها و فواید عرق بهار نارنج درمان موثر مشکلات پوستی است. بنابراین به افرادی که مستعد بیماری های پوستی هستند توصیه می شود به طور مرتب از این عرق استفاده نمایند.
از دیگر خواص عرق بهار نارنج برای پوست می توان به تسکین آفتاب سوختگی اشاره کرد. عرق بهار نارنج و برخی از عرقیجات دیگر, در طیف وسیعی از لوسیون ها و کرم های مخصوص پوست استفاده می شود. دلیل این مسئله توانایی این عرق ها در نرم و لطیف و زیبا کردن پوست می باشد. به علاوه عرق بهار نارنج می تواند سوزش پوست ناشی از آفتاب سوختگی را کاهش دهد. همچنین اثر معتدل آن در تسکین دهندگی سوختگی و کاهش قرمزی پوست کمک خواهد کرد. علاوه بر پوست, عرق بهار نارنج تاثیرات مثبتی روی مو دارد. این عرق می تواند موها را تقویت و آن ها را براق کند. از این رو در سلامتی و زیبایی مو موثر است.
عرق بهارنارنج: یک لیوان
زعفران آب کرده: ۲ قاشق غذاخوری
بهارنارنج: یک قاشق غذاخوری
آب: یک لیتر
شکر یا نبات: به میزان دلخواه
طرز تهیه
برای تهیه شربت بهارنارنج در یک پارچ، عرق بهارنارنج، آب، زعفران و یک قاشق بهارنارنج را مخلوط کنید. اگر از نبات استفاده می کنید برای هر لیوان یک چوب نبات کنار بگذارید. اگر از شکر استفاده می کنید، داخل پارچ ۷ قاشق غذاخوری شکر بریزید و هم بزنید
*مهمترین خاصیت دارویی بهارنارنج تاثیر آن روی سیستم عصبی بدن است.
*بهار نارنج بر روی سیستم عصبی مرکزی انسان تاثیری آرام بخش می گذارد و به همین دلیل درمانی فوق العاده برای بی خوابی و اضطراب و تسکین اعصاب است.
*بهارنارنج آرامشبخش و ضدهیجانات دستگاه عصبی است
*سردردهای عصبی و همچنین میگرنی را کاهش میدهد.
*برای رفع ضعف اعصاب مفید و نشاط آور است
*افرادی که مشکل اختلال خواب دارند، می توانند پیش از خواب، مقداری عرق بهار نارنج با چای مصرف کنند.اگر از این محلول ۲ ساعت قبل از خواب استفاده کنند خواب بسیار آرامی خواهند داشت
*عرق بهار نارنج برای رفع غم و افسردگی مفید است.
*دم کرده گل درخت بهارنارنج برای برطرف کردن قولنج های عصبی مفید است.
*هار نارنج تپش نامنظم قلب و اضطراب را از بین می برد.
*مربای بهار نارنج مقوی معده و ضد تشنج است.
*عرق بهار نارنج اشتهاآوری قوی است
*در تسکین ناراحتی های سینه مؤثر است.
برای تهیه این دمنوش کافیست در قوری یا کتری مناسبی به ازای هر نفر یک قاشق غذاخوری سر خالی بهار نارنج و یک لیوان آب جوش (تقریبا ۱۰۰ گرم) بریزید. سپس قوری را روی حرارت غیر مستقیم به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه قرار دهید تا دمنوش آماده شود. این نوشیدنی گرم لذیذ را به همراه عسل شیرین کرده و میل نمائید.
مهمترین خواص شربت بیدمشک و بهار نارنج اظهار کرد: این شربت از بروز تشنگی و عطش در افراد جلوگیری میکند و یکی از بهترین نوشیدنیهای ماه رمضان است.
این شربت بسیار آرامبخش است و از بروز تشویش، اضطراب و استرس در افراد جلوگیری میکند؛ شربت بیدمشک و بهار نارنج تپش قلب را تنظیم و بیخوابی را رفع میکند و موجب تقویت سیستم عصبی میشود.
اسید آمینه تریپتوفان موجود در شربت بیدمشک و بهارنارنج نقش موثری در ساخت هورمون سروتونین در مغز و دستگاه گوارش دارد؛ این هورمون شادی و نشاط را در اشخاص ایجاد و از ابتلای افراد به افسردگی جلوگیری میکند؛ شربت بیدمشک و بهار نارنج موجب تقویت قوای جنسی هم میشود.
شربت بیدمشک و بهار نارنج تصفیهکننده خون و روشن کننده پوست است و تاثیر چشمگیری در کاهش حرارت بدن، رفع جوش و خارش پوست دارد؛ این شربت سرشار از آنتیاکسیدان است و بدن را در برابر بیماریهای مختلف محافظت میکند.
معمولا پوست صورت ما به دلیل آلودگی های مختلف موجود در محیط اطراف و همچنین به دلیل استفاده از لوازم آرایش شیمیایی همواره در معرض تخریب قرار دارد. ماندگاری عوامل میکروبی بر روی صورت خود می تواند دلیلی برای ایجاد حساسیت های پوستی ، جوش صورت و . . . باشد . در مقابل استفاده از پاک کننده ها می تواند یکی از راه های بسیار خوب برای پیشگیری باشد. به عنوان مثال شما می توانید از بهارنارنج به عنوان یک پاک کننده کاملا طبیعی برای برطرف کردن آلودگی ها از پوست صورت خود نیز استفاده نمایید.
برخی از افراد در پوست صورت خود از لکه های زیادی گله دارند و نمی دانند که چگونه باید این لکه ها را از بین برد. بهارنارنج ترکیب بسیار خوبی در از بین بردن این نوع لکه ها می باشد. به عنوان مثال لکه هایی همچون لکه های تیره و قرمز رنگ بر روی پوست از جمله شایع ترین آنها می باشند که با اندکی صبر و استفاده از بهارنارنج به صورت موضعی قابل رفع می باشند.
شما می توانید از جوشانده ی طبیعی گل ها یا از حالت خلال شده ی آن نیز استفاده نمایید و به مراقبت از پوست صورت خود بپردازید. وجود التهاب های پوستی و علائم مربوط به آلرژی از دیگر عواملی است که باید به آنها توجه شود. بهار نارنج برای این نوع از علائم نیز درمانی در دست دارد.
بهارنارنج در صورتی که به صورت موضعی مصرف شود به راحتی می تواند خشک بودن پوست بدن شما را درمان نماید و با نرمی مطلوب خود می تواند عطر و حس دلنشینی را به شما بدهد.
نارنج میوه درختچهای از خانواده مرکبات است که موطن اصلی آن را چین میدانند. این میوه در قرون وسطی به عنوان دارویی توسط پزشکان عرب استفاده میشد. رایحه نارنج که از گل آن به دست میآید دارای خواص ضدافسردگی، آرامبخش، ضداسهال، نرمکننده پوست و جلوگیری کننده از شکنندگی مویرگهاست.
مهمترین خاصیت دارویی بهارنارنج تاثیر آن روی سیستم عصبی بدن است.
بهار نارنج بر روی سیستم عصبی مرکزی انسان تاثیری آرام بخش می گذارد و به همین دلیل درمانی فوق العاده برای بی خوابی و اضطراب (Anxiety) و تسکین اعصاب است.
بهارنارنج آرامشبخش و ضدهیجانات دستگاه عصبی است. سردردهای عصبی و همچنین میگرنی را کاهش میدهد. نشاط آور است. عرق بهار نارنج برای رفع غم و افسردگی(Depression) مفید است.
افرادی که مشکل اختلال خواب دارند، می توانند پیش از خواب، مقداری عرق بهار نارنج با چای مصرف کنند.اگر از این محلول ۲ ساعت قبل از خواب استفاده کنند خواب بسیار آرامی خواهند داشت. دم کرده گل درخت بهارنارنج برای برطرف کردن قولنج های عصبی مفید است.
با توجه به نتایج بهدست آمده از یک مطالعه، از بهار نارنج میتوان بهعنوان یک پیش داروی موثر جهت کاهش اضطراب بیماران قبل از عمل جراحی استفاده کرد. این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر عرق بهار نارنج و دیازپام بر اضطراب بیماران قبل از عمل جراحی انجام شد.
در این مطالعه تعداد ۶۰ بیمار ۱۴ تا ۴۸ ساله مراجعهکننده جهت عمل جراحی، انتخاب و بهطور تصادفی در دو گروه ۳۰ نفره تقسیم شدند. ۲ ساعت قبل از عمل به گروه یک ۱۰۰ سیسی عرق بهار نارنج و به گروه ۲ محلول یک قرص ۵ میلیگرمی دیازپام در ۱۰۰ سیسی آب به صورت خوراکی داده شد.
طرزتهیه دمنوش بهارنارنج: برای درست کردن چای بهار نارنج، کافی است ۱۰ گرم از گل بهارنارنج را در دو لیوان آبجوش بهمدت ۲۰ دقیقه بجوشانید، سپس آن را صاف کرده، همراه یک قاشق سوپخوری عسل میل کنید. با خوردن این چای، خواب خوش و آرامی خواهید داشت.
عرق بهار نارنج دارای طبیعت گرم است.
عرق بهار نارنج اشتهاآوری قوی است.
در تسکین ناراحتی های سینه مؤثر است.
برای کنترل تشنجها و حمله قلبی هم مصرف شربت بهار نارنج را توصیه میکنند.
مداومت در مصرف بهارنارنج برای رفع بزرگی طحال مفید است.
چنانچه به همراه آب کرفس مصرف شود جهت استخراج سنگهای کلیه و مثانه و خرد کردن آنها بسیار موثر است.
مصرف عرق بهار نارنج هنگام بروز ناراحتی به افراد مبتلا به بیماری غش توصیه میشود. لذا وجود یک شیشه از آن در منزل لازم است.
نوشیدن عرق بهارنارنج میتواند به تسکین و دردهای ناشی از نفخ معده کمک کند.
در روزهای گرم تابستان که دمای هوا بالا میرود و میزان تعریق بدن زیاد میشود، خلق و خوی بسیاری از آدمها تحت تاثیر قرار میگیرد و تند میشود. برای پیشگیری از این حالت توصیه میکنیم هر روز عصر نصف لیوان عرق بهارنارنج را با نصف لیوان آب و ۲ قطعه یخ مخلوط کنید و آن را با یک قاشق سکنجبین شیرین کرده و میل کنید.
افزودن بهار نارنج در چای موجب کمک به هضم غذا گشته و ناراحتی های معده را کاهش می دهد.
ادرار آور است.
بهار نارنج در کاهش شدت علائم یائسگی موثر است.
موجب تنظیم سطح فشار خون از طریق افزایش گردش خون در رگ ها میشود.
کسانی که یبوست دارند آب بهار نارنج را همراه عسل شیرین کنند و بخورند.
بهار نارنج دارای آنتی اکسیدان های بسیاری است که از بدن در مقابل رادیکال های آزاد محافظت کرده و در نتیجه موجب کاهش خطر ابتلا فرد به بیماری های جدی و مزمن می شود و از پیری زودرس جلوگیری می کند.
آب بهار نارنج باعث بسته شدن منافذ پوست میگردد وبخور بهارنارنج پوست چهره را باز می کند.
اسانس بهارنارنج برای نرم کردن پوستهای خشک و جلوگیری از شکنندگی مویرگها استفاده میشود.
از آن جایی که در دوران بارداری، زنان از نظر جسمی و روحی دچار تغییرات بسیاری میشوند، ممکن است بسیاری از زنان از این دوران خاطره خوبی نداشته باشند. به دلیل خاصیتهای شگفت آور عرق بهار نارنج در رفع ناآرامی های جسمی و روحی، امروزه این عرق مورد توجه بسیاری از زنان باردار قرار گرفته است. اما استفاده بیش از حد از عرق بهار نارنج ممکن است سلامتی را به خطر بیندازد. به همین دلیل مصرف آن در طی بارداری و شیردهی باید با احتیاط صورت بگیرد. از آن جایی که زنان در طول بارداری مجاز به مصرف بسیاری از داروهای شیمیایی نمی باشند، استفاده محدود از عرق بهار نارنج در این دوران مشکلی ایجاد نمیکند.
برای پختن «مربای بهار» از گلبرگ های بهار نارنج استفاده می شود، پس از جمع آوری شکوفه ها به میزان لازم، گلبرگ ها از یکدیگرجدا شده و همگی شسته می شوند.
سپس شکوفه ها را در ظرف (دیگ) مناسب به همراه آب یک بار می جوشانند با افزودن مقدارکمی از آب نارنج سال گذشته رنگ سفید این گل های معطر تثبیت خواهد شد و تلخی آن از بین خواهد رفت پس از این کار، گلبرگ ها را با محلول آب و شکر می جوشانند، برای جلوگیری از شکرک زدن مربا مجدداً ازمقداری آب نارنج استفاده می کنیم مربای به دست آمده هر ذائقه ای را شیفته خود خواهد کرد.مربای بهار نارنج مقوی معده و ضد تشنج است.
عصاره بهار نارنج سبب بالا رفتن فشارخون و افزایش ضربان قلب میشود و افراد دچار بیماری قلبی باید از استفاده بیش از حد آن پرهیز کنند.
بهار نارنج در دوران بارداری و شیردهی با احتیاط مصرف شود.
زیاده روی در خوردن عرق نارنج بیخوابی ایجاد می کند.
منبع: nabzema.com